Papoea Nieuw Guinea Huub Hofmans
Een monument voor een Mariannhiller
Op 22 juni werd in Eijsden – meer precies Breust-Eijsden - een monument onthuld ter nagedachtenis aan pater Hubert Hofmans. Waarom voor Hubert Hofmans en waarom in het meest zuidelijke Limburgse dorp aan de grens met België?
Hubert - oorspronkelijk Ger -, geboren in 1939 in Hegelsom bij Horst, begon zijn levensloop als Mariannhiller in 1956. Hij begon toen het noviciaat van de Missionarissen van Mariannhill dat in 1954 van St. Paul in Arcen naar Eijsden was verplaatst en tot 1967 in een kasteelachtig gebouw was gevestigd. Na zijn professie bleef hij in Eijsden waar hij werkzaam was als leider van een timmerwerkplaats voor de vakopleiding van de broedernovicen. Met zijn leerlingen vormde hij een team waarmee hij ook opdrachten van dorpelingen uitvoerde. Daardoor kwam hij vanzelf in nauw contact met de mensen in zijn omgeving.
Eijsden is een dorp met oude en specifieke tradities zoals een vereniging van ongehuwde jonge mannen die als ‘jonkheid’ wordt betiteld. Deze jonkheid speelt een belangrijke rol in het dorpsleven en vooral bij de zogenaamde ‘Bronk’, de jaarlijks groots gevierde sacramentsprocessie, die een hele dag duurt met een pauze rond het middaguur.
Hubert was een zeer actief lid van de jonkheid en was erg populair onder de mensen die graag met hem in contact kwamen, zodat hij altijd een beetje in het middelpunt stond. Dit contact duurde ook voort nadat hij in 1965 naar Papoea Nieuw Guinea vertrok waar hij in het bisdom Lae verder een goed gebruik maakte van zijn talenten. Zijn veelzijdige begaving was vooral op het welzijn van de mens, vooral de jonge mensen gericht. Was hij op de eerste plaats een vaardige vakman die zijn beroep als timmerman en meubelmaker beheerste, na zijn priesterwijding in 1987 kregen zijn sociale werkzaamheden een diepere pastorale dimensie. Het was bewonderenswaardig dat hij de twee gebieden van praktisch en sociaal werken met zijn groep van timmerlui, bouwvakkers en meubelmakers en daarnaast zijn pastoraal werk als priester heel goed met elkaar wist te verenigen. Hij was de eerste pastoor van de door hem gestichte ‘Christ the King’ parochie met de door hem zelf ontworpen en gebouwde kerk. Het waren niet twee naast elkaar staande werk terreinen maar het was één geheel. Dat was zijn bijzondere charismatische en sociaalpastorale roeping. Hij was er altijd op uit om zijn talenten met anderen te delen en daarmee hun persoonlijke capaciteiten te bevorderen.
Aan dit rijke en vruchtbare leven in dienst van het heil van de mensen kwam op 23 november 2001 een abrupt einde. Hij werd door een straatrover doodgeschoten bij de ingang van zijn geliefde project, een jeugd kamp voor velerlei activiteiten met jongeren onder de naam ‘City of Joy’.
Hubert was door zijn bouwactiviteiten en jeugdwerk bij veel mensen bekend. Dat bleek ook bij de begrafenis die een grote massa aantrok. De uitvaartmis met bisschop Henry van Lieshout als hoofdcelebrant werd in de volbezette St. Mary’s kathedraal gehouden, waarbij honderden mensen buiten de kerk de dienst volgden. De secretaris van de pauselijke nuntius Antoine Camilleri, die de nuntius vertegenwoordigde, zei in verband met de moord bij de ingang van de door Hubert opgezette ‘City of Joy’, ‘Hij heeft niet kunnen weten dat hij op weg was naar de hemelse city’. Hij las ook een brief van deelname van Paus Joannes Paulus II voor, en een brief van de kardinaal prefect van de Congregatie voor Evangelisatie der Volkeren. De file van auto’s die de lijkenwagen volgden van de kathedraal tot de St. Jozef statie op 8-Mile was kilometers lang. Hubert werd op het kerkhof van St. Jozef ter ruste gelegd.
De plotselinge dood van Hubert was een onvoorstelbaar verlies voor het bisdom. Hij was betrokken bij alle bouwprojecten, was de onmisbare man voor de organisatie en de werkplaats van de J.O.B., de onderneming van oud studenten van technische school St. Jozef, en een bezielde jeugdpastor, vooral van de Antioch jeugdbeweging.
Hij was ook betrokken bij verschillende bouwprojecten in andere bisdommen, zoals o.a. het Good Shepherd Seminarie in Banz, Western Highlands. In de zestiger jaren, voordat hij priester werd, trok hij met zijn bouwteam van broeders zelfs naar het verre eiland Bougainville voor kerkelijke bouwprojecten.
Gedurende de jaren dat Hubert in de missie van PNG werkzaam was waren de mensen in Eijsden de persoonlijkheid van hun ‘Broeder Hubertus’ niet vergeten. Tijdens zijn tussentijdse verlofperiodes in Nederland bracht hij altijd meerdere dagen door in Eijsden waar hij dan logeerde bij de familie Ria Paquay-Wernier. Ria was ook de grote initiatiefneemster en promotor van het monument project. Helaas stierf zij onlangs plotseling, kort voor de onthulling van het monument.
Op 22 juni 2013, twaalf jaren na zijn tragische dood, heeft een speciaal ‘Broeder Hubertus Comité’ een grote Maaskei voor de parochie kerk opgesteld voorzien met een plaquette ter herinnering aan hun geliefde Broeder Hubertus. De viering begon met een avondmis in de kerk voorgegaan door oud-pastoor Jo Verhoeven, een voormalige Mariannhiller, in concelebratie met pater Gerard Willemse, pater Ton Mulderink en pater Frans Lenssen. Na de mis trokken celebranten en aanwezigen onder muzikale begeleiding van de drumband van de harmonie en de vaandel dragende jonkheid naar de plaats van het gedenkteken, waarna het werd onthuld en door oud-pastoor Verhoeven werd gezegend. Het koor Belcanto zorgde voor de muzikale omlijsting. Namens het ‘Comité Broeder Hubertus’ sprak secretaris Castermans, daarna hield wethouder Gerry Jacobs een toespraak. Pater Gerard Willemse sprak namens Mariannhill een dankwoord, en pater Frans Lenssen belichtte enkele aspecten van het leven en werken van Hubert in Papoea Nieuw Guinea. Een zus van Hubert sprak een woord namens de familie. De viering eindigde met een koffietafel voor familie en genodigden.
Juli 2013, Frans Lenssen
TV beelden + artikelen
- We ontvingen een bericht vanuit Australië via Gil en Margaret Cook. Zij lazen in een katholiek nieuwsblad het volgende artikel
- TV Maas- en Mergelland land heeft 2 films samengesteld. Deel 1 over het leven, werken en overlijden van Huub. Deel 2 over de plaatsing en tot standkoming van de Hubertussteen.
Pater Ger/Huub Hofmans
Ger Hofmans is geboren in een roerige periode vlak voor de tweede wereldoorlog op 11 januari 1939 in Hegelsom, een kerkdorp van Horst. Hij krijgt de namen Gerardus Michiel Antonia, roepnaam Ger, zijn kloosternaam Hubertus koos hij naar de patroonheilige: Hubertus van de parochiekerk Hegelsom.
Al jong wil hij timmerman worden. Via broeder Gerardus Vermeulen komt hij in contact met Sint Paul in Arcen. Daar neemt hij als 12-jarige jongen op 3 september 1951 zijn intrek. Van hieruit volgt hij onderwijs aan de nabij gelegen ambachtsschool. Over het verblijf in het klooster is hij niet erg enthousiast, het geeft hem een opgesloten gevoel. De leiding ervaart hij als streng en dat past niet zo goed bij hem. In 1956 gaat hij naar het noviciaat in Eijsden. Op 8 september 1961 legt hij er de eeuwige gelofte af.Hij wil graag naar de missie, maar dat laat nog even op zich wachten. Als vakkundig timmerman wordt hij timmerman-instructeur voor de jonge novicen. In die tijd gaat het ‘Klösterke’ ook allerlei onderhoudswerkzaamheden en reparaties uitvoeren voor de inwoners van Eijsden. Daardoor komt hij met veel Eijsdenaren in contact en wordt een bekend persoon in het dorp onder de naam ’t Bruuderke’.
Dit was zeker een mooie tijd voor hem.
Maar dan, eindelijk in 1965, mag hij zijn koffers gaan pakken en vertrekt samen met Jan Oldenburg (broeder Damiaan) op 16 november naar de missie in het toenmalig Australisch Nieuw Guinea, het latere Papoea Nieuw Guinea. Hij wordt gestationeerd in Lae in het Morobe-district. De voorbereidingen van de jonge broeders voor het werk bij de Papoea’s zijn minimaal. De Papoea’s zijn het stenen tijdperk nog maar nauwelijks ontgroeid Over de aankomst in Lae, schrijft hij: ‘Via een hobbelige landweg en door een rivier en we waren er ….…… een dorp met enige winkels een postkantoor en enige scholen….’ Nu 50 jaar later is Lae een grote stad met meer dan 100.000 inwoners. Ook schrijft hij: ‘De inlandse taal is nog Chinees voor me’. Het is in die tijd nog verplicht om een pij te dragen en dat in een vochtig tropisch klimaat.
Het is de bedoeling dat hij er gaat werken aan een technische school, als timmerman instructeur. Al heel snel wordt Huub echter anders ingezet, buiten de school. In de jaren 1965/1970 reist hij door diverse gebieden van Nieuw Guinea voor het uitvoeren van bouwprojecten: de bouw van scholen, kerken, gemeenschapshuizen, hostels enz. Daardoor verblijft hij niet meer alleen in de provincie Morobe, maar in veel andere delen van het land en op de eilanden er omheen. Het is vaak werken onder de aller primitiefste omstandigheden.
Door het vele reizen heeft hij heel wat van het land gezien, maar meer nog de Paoea’s leren kennen. Hij heeft de spanningen ervaren die er kunnen bestaan tussen de stammen onderling. De angsten voor de geesten die het leven van de inlanders beheersen. Hij beschouwt het als een belangrijke opdracht om die angstcultuur weg te nemen, of te verminderen, daarbij recht doende aan hun eigen culturele waarden.
Zijn eigenlijke werk aan de technische school begint pas in 1969, hoofdzakelijk als praktisch instructeur. Maar hij ervaart dat de gediplomeerden van de school niet aan het werk komen, terwijl er toch de nodige bouwprojecten zijn. In 1972 start hij daarom met, wat zijn grote geesteskind zou worden, J.O.B. (Joseph’s Old Boys) Dit is een coöperatieve bouwonderneming van afgestudeerden van de technische school. Veel bouwprojecten in Lae en ver daar buiten zijn door deze firma uitgevoerd. In een werkplaats worden ook meubels gemaakt. Huub is manager architect en toezichthouder. Nu in 2013, bestaat dit bedrijf nog.
Op het einde van de zeventiger jaren neemt Huub een belangrijke beslissing. Hij wil een priesterstudie gaan volgen. Zijn dilemma is, dat hij het opgezette werk niet in de steek wil laten. Hij schrijft: ‘Om mijn werk een diepere dimensie te geven en een rijkere inhoud is het zetten van een dergelijke stap wel op zijn plaats. Mijn bezwaar of terughoudendheid is het moeten verlaten van mijn eigen werk geweest’.
Uiteindelijk, februari 1983 vertrekt hij naar Australië voor de studie theologie en filosofie. Met tussenposen komt hij regelmatig in Lae, om op de hoogte te blijven van zijn J.O.B. Op 4 december 1987 wordt hij door bisschop Henry van Lieshout in de St Mary’s kathedraal van Lae tot priester gewijd.
Na zijn wijding begint hij met zijn pastoraatwerk. Hij krijgt een aanstelling in een paar parochies en wordt bouwpastoor van een nieuw te bouwen kerk: ‘Christ The King’ tevens zijn laatste bouwproject. Natuurlijk wordt het een eigen ontwerp.
Behalve parochiewerk, geeft hij ook godsdienstles op scholen. Een ander belangrijk project dat hij op zich heeft genomen is de oprichting van de Antioch-beweging.
Het is een beweging die zich inzet voor jongeren ‘uit de goot’, vaak met een crimineel verleden, verslaafden enz. Hiervoor bouwt hij een centrum ‘City of Joy’. Daar kunnen jongeren elkaar ontmoeten om te zingen te dansen en te praten over geloof en leven. Dit werk geeft hem een geweldige voldoening.
Papoea Nieuw Guinea is ondertussen onafhankelijk geworden, de stad is volledig uit zijn voegen gegroeid, criminaliteit is aan de orde van de dag. Dit heeft hem zijn leven gekost. Op 23 november 2001 komt hij door roofmoord om het leven vlakbij het gebouw ‘City of Joy’. Er gaat een schok door Nieuw Guinea.
Op 27 november 1965 is hij in Lae aangekomen. Op 27 november 2001 is hij daar begraven bij de kapel achter de technische school. Bij de feestelijke toespraak op 6 december 1985 tijdens de eerste Eucharistieviering in Lae zei hij het volgende:
‘This is my country, here I want to live, here I want to work, here I want to die’
De informatie is afkomstig uit brieven van hem en gesprekken met diverse mensen, nodig voor het schrijven van het boek ‘36 Jaar leven en werken in een land in de steigers: Papua new Guinea’, ter nagedachtenis aan mijn zwager Ger.
Herman Deckers.
